„Data Governance, Compliance & Ethics” – pod takim hasłem przebiegała marcowa sesja strategiczna programu Data Excellence. Wydarzenie z udziałem ekspertów ds. zarządzania danymi, było już czwartym z kolei spotkaniem zorganizowanym w ramach specjalnego programu skupionego wokół tematu danych.

Na czwartej sesji strategicznej Data Excellence nie zabrakło wartościowych prelekcji. Katarzyna Adamczewska, kierownik ds. rozwiązań BI i DS w grupie Neuca, opowiedziała o wyzwaniach związanych z wprowadzaniem Data Governance w dużej organizacji. Marcin Choiński, Data & AI Department Director w TVN Warner Bros. Discovery, mówił o znaczeniu kultury danych w transformacji w kierunku firmy napędzanej przez dane. 

Agnieszka Kobylańska, Chief Data Officer w BNP Paribas, podzieliła się wskazówkami w zakresie prowadzenia komunikacji z pracownikami na temat danych i zarządzania nimi, a Mariusz Sienkiewicz, p.o. dyrektora Centrum Analiz Danych Nadzorczych Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, przybliżył podstawy koncepcji Data Mesh jako sposobu walki z tworzącymi się w firmie silosami danych.

Pomocna dłoń dla biznesu
Z pozoru Data Governance wydaje się proste – wystarczy przecież stosować się do firmowych polityk w zakresie wykorzystania danych i przekładać je na życie. W praktyce, szczególnie w dużej organizacji, wdrażanie Data Governance od koncepcji po finalnie ułożone procesy jest bardzo skomplikowane – o czym opowiadała Katarzyna Adamczewska. 

Neuca, początkowo hurtownia farmaceutyczna, a obecnie duży koncern farmaceutyczny produkujący i dystrybuujący leki i preparaty apteczne, swego czasu zainicjowała transformację analityczną, obejmującą m.in. budowę Obszaru Zarządzania Danymi oraz nowej hurtowni danych. Dane do niej miały trafiać nie tyle poprzez skopiowanie zbiorów z istniejących katalogów, co odpowiadać obecnym potrzebom biznesowymi.

Katarzyna, która dołączyła do Obszaru ZD z zadaniem operacjonalizacji opracowanej wcześniej Polityki Zarządzania Danymi, wspomina: – Zaczęliśmy rozczłonkowywać Politykę na elementy „zjadliwe”. Po trzech latach (od startu – red.) nie jesteśmy idealni, ale wiemy w którym kierunku idziemy i co jeszcze mamy do zrobienia.

W opracowaniu skutecznej platformy Data Governance pomaga ustalenie właścicieli danych dla atrybutów zamodelowanych w korporacyjnym modelu danych. – To też nie było łatwe, bo chociaż Polityka kazała to robić, to w ferworze budowy hurtowni nie zawsze miało to miejsce. W tym roku rozpoczęliśmy modelowanie danych pacjenta i badań klinicznych. Wynik naszej trzyletniej pracy: wchodząc w duży nowy obszar już wiemy, co musimy zrobić, żeby nie mieć wcześniej zidentyfikowanych luk. Budujemy modele pacjenta-klienta, uspójniamy je z korporacyjnym modelem danych, wyznaczamy właścicieli, od razu zbieramy reguły jakości i budujemy kokpity by, wdrażając nowe systemy i wrzucając nowe dane do hurtowni, były one już prawidłowe i żebyśmy wiedzieli, z kim mamy o nich rozmawiać.

Ważne było również znalezienie po stronie biznesu „ambasadorów”, osób rozumiejących znaczenie poprawności, jakości i spójności danych.

Spróbowaliśmy postawić się w roli pomocnika, nie osoby wyznaczającej właścicielstwo i obarczającej odpowiedzialnością za jakość danych. Wtedy innym też zaczęło zależeć – podkreślała przedstawicielka Neuca.

 

Kultura zjada strategię na śniadanie
W swoim wystąpieniu Marcin Choiński, dyrektor działu Data&AI w TVN Warner Bros. Discovery, poruszył temat zarządzania danymi, data governance, oraz wdrażania kultury danych w organizacji. Marcin podkreślił znaczenie zarządzania zmianą, ewolucji roli Chief Data Officer (CDO) oraz zrozumienia aspektów psychologii i socjologii w zarządzaniu danymi i zmianą z nimi związaną.
 
Przedstawił autorski framework, który ma na celu poprawę działania obszarów zarządzania danymi, realizując strategiczny priorytet bycia organizacją data driven. Wymienił kluczowe aspekty wprowadzania zmian w organizacji, takie jak m. in. architektura decyzji, data literacy oraz zaangażowanie innych osób w proces zmiany.
 
W kontekście wdrażania Data Literacy, Marcin opowiedział o współpracy z różnymi działami, takimi jak People&Culture czy komunikacja. Wspomniał również o szkoleniach, warsztatach, budowaniu społeczności oraz inicjatywach, takich jak np. data-buddies, mających na celu rozwijanie kompetencji pracowników w zakresie korzystania z danych. Podkreślił również istotność komunikacji w zarządzaniu zmianą, zwłaszcza w kontekście przekazywania informacji o danych w sposób zrozumiały dla osób spoza działu Data&AI. 

Obok wdrażania kultury danych, Marcin zwrócił uwagę na konieczność budowania kultury AI poprzez m. in. wdrażanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych, takich jak modele text2image, czy text2text, które pozwalają na oszczędność czasu i pieniędzy, zwiększając efektywność organizacji.

W podsumowaniu, implementacja Data Culture w TVN Warner Bros. Discovery to proces zwiększania świadomości i rozwijania umiejętności organizacji i pracowników w zakresie korzystania z danych, zarządzania nimi oraz podejmowania decyzji opartych na danych. Współpraca z różnymi działami, angażowanie ludzi do działania i realizacja celów metodą małych kroków są kluczowe w osiągnięciu sukcesu w tej dziedzinie. Wykorzystanie nowoczesnych technologii oraz modyfikacja danych przyczynia się do dalszego rozwoju organizacji i osiągnięcia jej celów strategicznych

„Dane jasne jak słońce, 
czyli nie musisz być kosmicznym geniuszem, by zrozumieć wszechświat danych”
Sporą dawką ciekawych przemyśleń z pogranicza obszarów komunikacji i Data Governance podzieliła się z uczestnikami sesji Data Excellence Agnieszka Kobylańska. Chief Data Officer w BNP Paribas i jednocześnie Dyrektorka Biura Data Governance przyznała, że przynajmniej od 2019 r. w zakresie komunikacji trwa współpraca działu zarządzania danymi z zespołem komunikacji i z profesjonalnymi agencjami kreatywnymi. Komfort posiadania profesjonalistów jako wsparcia sprawia, że wszelkie działania w tym obszarze nie są przypadkowe, są za to konsekwentne i przemyślane.

Jej zdaniem w kontekście danych, adresatów działań data governance w organizacji  można podzielić na trzy grupy. Pierwszą stanowią pracownicy niezainteresowani tematyką zarządzania danymi; do drugiej należą pracownicy świadomi znaczenia danych, którzy oczekują przyjaznych, efektywnych rozwiązań pomagających w codziennych obowiązkach. Trzecia kategoria to eksperci z różnych części organizacji, z wysoką świadomością znaczenia danych – tacy pracownicy mają konkretne problemy i oczekują precyzyjnych rozwiązań.

Problematykę danych do każdej z tych grup trzeba komunikować inaczej. O ile pierwsi skorzystają zapewne na mailingach, materiałach edukacyjnych, szkoleniach czy działaniach nieszablonowych, takich jak wewnętrzne konkursy z nagrodami, to już kolejne grupy wymagają treści bardziej rozbudowanych a wręcz spersonalizowanych.

Od początku szukaliśmy  tematu, którymi żyje biznes, punktu zaczepienia, jak zacząć rozmawiać z biznesem i całą organizacją, żeby „kupiła temat” Data Governance. Punktem bólu była u nas niesatysfakcjonujaca jakość danych wynikająca z historii kilku fuzji, a w związku z tym  braku czasu na spokojne porządki w danych.  Dlatego pierwszym wdrożonym procesem z tematyki zarządzania danymi, dotykającym całego banku, był Proces zarządzania incydentami jakości danych. Dzięki niemu mamy stałe, żyjące źródło wiedzy na temat problemów i tematów z danymi, którymi żyje organizacja – powiedziała Agnieszka.

Inną  z inicjatyw podjętych przez BNP Paribas na rzecz budowy świadomości znaczenia danych i Data Governance jest Akademia Data Governance, To dedykowana platforma udostępniająca w jednym miejscu informacje na temat zarządzania danymi , dostępna dla każdego pracownika. Oferuje wiedzę na temat trendów rynkowych w świecie danych, zapewnia też możliwość samodzielnego wyboru szkoleń o danych w podziale na ulubioną formę, tematy i stopień zaawansowania.

– Zarządzanie danymi wymaga holistycznego podejścia do tematu i współpracy pomiędzy bardzo wieloma częściami firmy;  Dodatkowo, im bardziej złożona organizacja, a temat trudniejszy i bardziej abstrakcyjny, tym większe znaczenie odgrywa skuteczna komunikacja. Aby  była efektywna, musi być świadomie zarządzana, a przede wszystkim dostosowana do potrzeb odbiorców. Mówmy do konkretnego odbiorcy; jak mówimy do wszystkich, to mówimy do nikogo – podsumowała prelegentka.

Data Mesh lekarstwem na silosy
Mariusz Sienkiewicz, p.o. dyrektora Centrum Analiz Danych Nadzorczych w UKNF poruszył w swoim wystąpieniu problematykę silosów danych.

Silosy, jak opisywał, to architektura, w której dane są podzielone na osobne grupy lub zbiory danych i  przechowywane w osobnych, dedykowanych repozytoriach. W takiej architekturze przetwarzanie odbywa się odrębnymi procesami, ograniczonymi do danej grupy i repozytorium, a dostęp do poszczególnych zbiorów danych realizowany jest za pomocą narzędzi dedykowanych danemu repozytorium. Ponadto dostęp do danych może być udzielany odrębnie na poziomie poszczególnych repozytoriów, a w konsekwencji dostęp i korzystanie z danych organizacji są ograniczone.

Wydawać by się mogło, że w kontekście wchodzenia w chmurę temat silosów danych przebrzmiał, ale jednak wciąż pozostaje aktualny. Silosy w organizacjach nie tylko się utrzymują, ale mogą się tworzyć kolejne, nawet w organizacjach z jednym systemem centralnym – wskazywał Mariusz Sienkiewicz. Praktyczne skutki takiego stanu rzeczy to nie tylko trudności w dostępie do danych ale i brak możliwości budowania nowych, wydajnych i zoptymalizowanych rozwiązań, w tym na przykład tzw. widoku 360 klienta. 

Z uwagi na konieczność łączenia informacji z różnych działów trudniej zbudować kompletne informacje zarządcze, pojawiają się problemy ze zduplikowanymi danymi w różnych zbiorach oraz, będącą konsekwencją tego ostatniego, problemy z ustaleniem, które dane są poprawne i aktualne.

Rozwiązaniem tych bolączek jest, w opinii przedstawiciela UKNF, wdrożenie koncepcji Data Mesh, gdzie architektura i właścicielstwo danych są zdecentralizowane, a której spoiwem są dane wspólne. – Organizacje wiedzą, że mają dane i że mają ich dużo. Data Governance (katalog danych) pozwala na odsłonięcie ścian silosów – silosy nadal istnieją, ale jest dostępna wiedza, jakie dane są w nich zgromadzone. Kolejny etap to zidentyfikowanie i wydobycie części wspólnej do odrębnej domeny. Bazą wyjścia jest katalog danych, który pozwala na obszaru danych wspólnych – powiedział Mariusz Sienkiewicz.

Spotkanie zakończyło wystąpienie i podsumowanie prelekcji przez Tomasz Nitsch, DCIO z BNP Paribas Bank Polska. Tomek reprezentował także Dama Poland Chapter.  

Data Excellence – o programie
Data Excellence to program skupiony wokół tematyki danych i zarządzania nimi w nowoczesnej organizacji. W drodze cyklicznych spotkań – sesji strategicznych i warsztatów – uczestnicy programu wypracowują najlepsze praktyki w zakresie budowy firm opartych na danych.

W programie Data Excellence na ten rok przewidziane są jeszcze trzy sesje strategiczne, z których najbliższa, zaplanowana na 17 maja, będzie poświęcona danym i analityce w chmurach. 

Dyrektorem programowym programu CIONET Data Excellence jest prof. dr hab. Bogumił Kamiński. Partnerami są firmy AWS, Deloitte, Hewlett Packard Enterprise i IBM.

Więcej informacji na stronie programu: cionet.com/dataexcellence.