Van inside-out naar outside-in
Traditioneel gezien opereert de overheid vanuit een "inside-out" perspectief: als er iets nodig is, wordt er een oplossing opgezet. Deze aanpak komt deels voort uit de verantwoordelijkheid van de overheid voor het welzijn van de samenleving. De overheid wil niet alleen iets, maar is daartoe ook verplicht. Daarnaast speelt wet- en regelgeving een rol: de overheid is verantwoordelijk voor naleving en handhaving, en heeft daarom graag de touwtjes in handen.
Desondanks kunnen uitdagingen ook uitstekend worden aangepakt door gelijkwaardige samenwerking. Zo'n samenwerking levert vooral waarde op wanneer iedereen participeert, waarde toevoegt en informatie deelt, aldus Nancy Roos-Beukers, CCO bij Solvinity, en Wim Hoekstra, partner bij Quarant. In een dergelijk geval stelt de overheid wettelijke grenzen en kaders voor compliance en veiligheid, maar biedt ze ook ruimte voor een open en constructieve samenwerking binnen die kaders.
Vertrouwen en transparantie
Vertrouwen in elkaar is een eerste vereiste. Andere voorwaarden zijn onder meer het delen van open data en het formuleren van standaarden voor een efficiënte samenwerking. Hoekstra benadrukt het belang van het actief delen van open data: de overheid moet niet vasthouden aan gegevens die al tot de samenleving behoren, maar deze informatie juist delen.
Daarnaast maken overheden steeds vaker de overstap naar de cloud, maar ontbreekt het hen intern vaak aan expertise op dat gebied, volgens Roos-Beukers. "Uitbesteding leidt dan tot complexe ecosystemen met veel privacygevoelige data, wat op zijn beurt zorgvuldige service-integratie en focus op beveiliging vereist. Daarvoor is vaak een specialist nodig."
Succesvolle samenwerkingsverbanden bij de overheid
Er zijn al tal van succesvolle samenwerkingsverbanden die laten zien dat we niet ver verwijderd zijn van succesvolle publiek-private digitale ecosystemen. Roos-Beukers wijst bijvoorbeeld op Talking Traffic, een platform waar open uitwisseling van gegevens tussen weggebruikers en intelligente infrastructuur leidt tot meer efficiëntie in mobiliteit. Ook de Nederlandse Spoorwegen (NS) stellen data beschikbaar waar talloze apps gebruik van maken.
Hoekstra bespreekt de voorwaarden voor succes in een digitaal ecosysteem: "Ten eerste moet de overheid zich richten op het versterken van de samenwerking, waarbij ethische kaders, compliance, veiligheid en privacy worden gewaarborgd. Daarnaast moeten gegevens open en ongehinderd worden gedeeld met de deelnemers binnen de samenwerking." Roos-Beukers voegt eraan toe: "Het is ook van cruciaal belang dat de overheid actief deelneemt en functionarissen inzet die een constructieve rol spelen in het ecosysteem, als echte samenwerkingspartner."
Gedeelde verantwoordelijkheid
Niet alleen de overheid, maar ook bedrijven die deelnemen aan publiek-private ecosystemen hebben een verantwoordelijkheid. Ze moeten transparant en open durven zijn, elkaars expertise waarderen en geen terrein betreden waar de ander beter in is. Bedrijven die samenwerken met de overheid moeten niet alleen gericht zijn op korte-termijnwinst, maar zich richten op de lange termijn en bereid zijn om gezamenlijke investeringen te doen.
Er is nog veel terrein te winnen in de digitale publiek-private samenwerking, bijvoorbeeld in de veiligheidsketen, de betaalketen, de zorgketen en vele andere gebieden. Succesvolle ecosystemen zullen een belangrijke bijdrage leveren aan een betere economie en een efficiëntere samenleving. Daarin is de overheid als volwassen, moderne en open samenwerkingspartner onmisbaar.
Ben je benieuwd naar het volledige gesprek tussen Nancy Roos-Beukers en Wim Hoekstra over de rol van overheid in digitale ecosystemen? Luister dan deze podcast op New Business Radio.
Wil je meer weten of verder sparren over digitale ecosystemen? Lees verder over onze visie op digitale ecosystemen of neem direct contact op met Nancy Roos-Beukers via nancy.roos@solvinity.com. Wij helpen je graag verder.
OVER SOLVINITY EN QUARANT
Solvinity en Quarant organiseren samen regelmatig Ronde Tafels voor gemeenten waarbij actuele vraagstukken centraal staan. Quarant, als hét onafhankelijke adviesbureau voor lokale overheid, helpt gemeenten vooruit bij hun digitale transformatie door maatschappelijke, technologische en wettelijke ontwikkelingen te verankeren in hun bedrijfsvoering en dienstverlening. Solvinity levert veilige en innovatieve IT-diensten en managed cloud oplossingen aan organisaties met hoge beveiligingseisen, zoals (rijks-)overheid en gemeenten. De organisaties vinden elkaar in de aandacht voor de menskant bij nieuwe ontwikkelingen die op organisaties afkomen.