[gallery columns="4" ids="17603,17605,17606,17604"]
Zelden zal een community event van CIONET zich hebben afgespeeld binnen zulke strikte veiligheidskaders. Het is dan ook niet elke dag dat gerenommeerd onderzoeksinstituut TNO haar deuren opent voor publiek. In de knusse zaal op de begane grond voerden gastvrijheid, openheid en bij tijd en wijle onbekommerde gezelligheid 18 december jongstleden echter de boventoon. Zo’n 40 geïnteresseerde CIONET members hadden deze druilerige herfstdag de weg naar Delft gevonden, om zich bij te laten praten over trends en ontwikkelingen op het gebied van technologieën die bestaande industrieën ontwrichten, maar daarmee tegelijkertijd ook nieuw leven inblazen.
Tussen de aanwezigen bevond zich ook het voltallige team van CIONET Nederland, inclusief nieuwe aanwinst Floortje Akkerman. Waar zij samen met vaste waarde Marita Vleugel een traditiegetrouw prettige ontvangst verzorgde, was het Herman van Bolhuis die het spits afbeet met een woord van inleiding. Herman nam ons bij de hand door de ontwikkelingen in digitalisering te schetsen; van de opkomst van internet in de jaren ’90, via een tweede fase (social) over de afgelopen 10 jaar, tot het thans aangebroken derde stadium, ofwel internet 3.0.
De huidige fase, aldus Herman, kent volstrekt andere drivers dan haar twee voorgangers. We hebben het over robotics, big data, singularity, 3D printing, wearables en smart cities. Over geautomatiseerde ovens, die zelf signaleren wanneer de korst van de appeltaart tot perfectie is afgebakken. Het betoog culmineert in een sterk staaltje statistiek: waar de eerste 2 stadia in digitalisering slechts 15% van onze economie vertegenwoordigen, beslaan de producten en diensten die op dit moment ontbolsteren maar liefst 85%. Dit betekent dat ontwikkelingen op dit vlak een enorme, niet te onderschatten impact zullen hebben op ons leven.
Nadat Herman de relevantie van het onderwerp scherp heeft toegelicht, is het de beurt aan Erik Fledderus (principal scientist ICT) om de bezoekers namens TNO van harte welkom te heten. Zijn aansluitende presentatie, getiteld ‘Play the information game’, verhaalt over de wijze waarop het speelveld van informatietechnologie de afgelopen jaren onherkenbaar is veranderd. De oorzaken van deze verandering liggen wat hem betreft besloten in een aantal prominente trends. Om te beginnen spelen uiteraard de introductie van Internet of Things (IoT) en, daaruit voortvloeiend, big data een grote rol. Je hoeft maar een rondje te gaan hardlopen op je nieuwe Nike schoenen om er achter te komen dat toepassingen die big data gebruiken en/of produceren inmiddels alomtegenwoordig zijn. Dit leidt tot een digitaal image van de mens, een ‘quantified self’. Daarnaast maken ontwikkelingen in ICT dat de toetredingsbarrières tot veel markten lager zijn dan ooit.
Bovenstaande trends, aldus Erik, leiden tot game changers als hyper-scalability en IoT-based transformation of industries. Zo worden producten steeds sneller geïntroduceerd, ook al zijn ze nog niet helemaal voltooid. De angst om de boot te missen is zo groot, dat producenten eventuele kinderziektes maar wat graag voor lief nemen om hun koopwaar vervolgens on-the-fly bij te werken (zie ook dit artikel). Naast deze ontwikkeling zien we bovendien individuele en maatschappelijke adoptie, met digitale platformen zoals AirBnB en Uber die de kracht van het publiek aanboren. Ook valt het op dat systemen steeds meer worden verbonden en samengevoegd. Veel, zo niet al deze veranderingen worden gedreven door IoT en big data. Connectivity staat daarbij centraal, al is het uiteraard belangrijk dat de data veilig blijft.
Maar hoe veilig is data eigenlijk? Is het hele concept ‘veilige data’ in het huidige tijdsbestel niet dood en begraven? Deze vragen drongen zich al gauw op, toen Jordan Schonagen van wal stak over hoe hij als security consultant van TNO de cyber security van Nederland en haar partners bewaakt. Als in een goede thriller liet Jordan, voormalig hacker maar tevens afgestudeerd academicus en entrepreneur, de zaal tegelijkertijd sidderen en spinnen terwijl hij zich quasi-nonchalant liet ontvallen hoe zelfs de op het oog best beveiligde systemen relatief eenvoudig te penetreren zijn. Waar dit in sommige gevallen leidt tot chaos en catastrofe, beoogt hij samen met zijn collega’s de wereld een stukje veiliger te maken door het ‘darkweb’ aan te pakken.
Het darkweb, zo leerde hij ons, is dat deel van het verborgen internet (ook wel deep web of hidden web genaamd) waar zich zaken afspelen die het daglicht niet kunnen verdragen. Wapenhandel, kinderprostitutie, drugsdeals: alles is online te koop en dus ook datgene wat buiten de wet valt. Om nog maar te zwijgen van terroristische aanslagen, die ook steeds vaker via digitale kanalen worden bekokstoofd. Het is dan ook een geruststellende gedachte dat TNO deze activiteiten niet alleen monitort, maar tevens waar mogelijk platlegt door ‘terug te hacken’. Disruptive technologies in hun meest waardevolle vorm.
Tijd voor een korte wandeling. Op de 1e etage worden we door consultants Rob Koenen en Freek Bomhof getrakteerd op een korte demo in het Medialab. Hier verricht TNO onderzoek naar mediatoepassingen middels visualisaties. Zo kan men bijvoorbeeld netwerkanalyses maken van motorbendes en daarbij gerichte vragen stellen over wie er allemaal met wie in contact staat. Waar dit uiteraard een veiligheids-, of zelfs justitieel doelt dient, zijn er ook toepassingen voor commerciële mediadoeleinden.
Zo laat Rob ons zien hoe je middels adaptive streaming in een gegeven beeld vrijwel eindeloos in kan blijven zoomen zonder significant kwaliteitsverlies. Handig voor het opzetten van een elektronische TV-gids. En wat te denken van een livestream in een Olympisch stadion, waarbij je vanuit de nok beurtelings kunt switchen tussen het kogelstoten, de 100 meter sprint en de hink-stap-sprong, in een beeldkwaliteit zo hoog dat je de nekharen van Usain Bolt kunt tellen?
Het laatste optreden van de dag is gereserveerd voor Ate Lindeboom, Executive Director Operations and Development van CRV Holding BV. Zijn organisatie probeert toegevoegde waarde te creëren voor veehouders, door hen te assisteren bij een gedegen management van de veestapel. In dat kader is men onlangs gestart met het project ‘smart dairy farming’; een samenwerking tussen een bedrijfsleven, onderzoeksinstituten en boeren, met als doel te komen tot gezondere koeien, die langer meegaan en langer productief blijven. Uitgangspunten: de koe staat centraal en de boer blijft aan het roer.
Big data speelt hierbij een grote rol, door te zorgen voor een goede werkinstructie van de boer. Zo kan een door big data gedreven app bijvoorbeeld aangeven wanneer een dier gevoerd moet worden. Absolute melkkoe uit de stal van CRV is echter het product Ovalert, een stappenteller die pieken in de vruchtbaarheid van de koe signaleert zodat het aantal succesvolle inseminaties gemaximaliseerd wordt. Kort en goed: big data zorgt hier voor blije koeien en blije boeren.
Aan het eind van de bijeenkomst volgde tot slot nog een korte debriefing, waarin Herman van Bolhuis en Frits Bussemaker terugkeken op een voor CIONET uiterst succesvol jaar. De teller staat inmiddels op meer dan 4600 leden wereldwijd, die worden bediend door een organisatie van bijna 60 man cq vrouw. Daarmee is CIONET met afstand het grootste netwerk van CIO’s in Europa. Beroemd tot in de hoogste echelons van bestuur (CIONET is betrokken bij projecten van de EC en mocht onlangs bij een event in Portugal niemand minder dan José Manuel Barroso begroeten), betrokken bij diverse prestigieuze onderwijsinstituten (CIONET startte recent een leergang ‘CIO als commissaris’ en kiest jaarlijks een European Research Paper) en met vrienden over de hele wereld (CIONET heeft onlangs een strategic cooperation agreement getekend met de Chinese evenknie C-CIO). Kortom: de bomen groeien tot in de hemel en het perspectief is, ook in deze grauwe dagen, onverminderd zonnig.
De conclusie na deze enerverende middag: er staat de komende jaren heel wat te gebeuren. We kunnen ons verheugen op een aantal geweldige technologische ontwikkelingen, die het speelveld en daarmee uiteindelijk het spel radicaal zullen veranderen. Disruptive technologies zullen zorgen voor de creatieve destructie die nodig is om markten te vernieuwen en onze toekomst vorm te geven. Een toekomst waarin de appeltaart nooit meer aanbakt, hackers een politiepenning dragen en elke koe loeit van geluk.
Auteur: Frank Verduijn